Bibliotheek keert terug in Montfoort en Linschoten

De raad vergaderde afgelopen maandag over de terugkeer van de bibliotheek per 1 januari 2020. Uiteraard stemde de VVD voor het voorstel van het college, dat verder steun kreeg van Progressief Akkoord, Inwonersbelangen en D66. Ook werd een motie van de VVD aangenomen om het ondernemersfonds te evalueren.

In het forum was twee weken eerder ook al uitvoerig stilgestaan bij de plannen van het college. De VVD is tevreden dat er een concreet en levensvatbaar plan ligt om de bieb terug te krijgen in Montfoort en Linschoten. Het is ook goed om te zien dat er al concrete locaties worden genoemd, namelijk het DoemeeHuis en de Brede Vaart. Het debat kan hier worden teruggeluisterd.

Volgens de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen moet een openbare bibliotheken vijf functies omvatten: een bieb moet aan bezoekers kennis en informatie ter beschikking stellen, mogelijkheden bieden voor ontwikkeling en educatie;, lezen en het laten kennismaken met literatuur bevorderen, ontmoeting en debat organiseren en kennis laten maken met kunst en cultuur. In het voorstel van het college worden al deze functies ingevuld, onder meer door slim te combineren met bestaande activiteiten van onder meer de SWOM.

Spreektekst Mathieu Andriessen over de bibliotheek

'In maart van dit jaar - tijdens de boekenweek - zond de VPRO een mooie serie uit over de bibliotheek anno 2019. Daar kwam het beeld uit naar voren dat een bibliotheek tegenwoordig veel meer is dan een plek waar je een boek kan lenen of lezen. 

De bibliotheek is geen stoffige boekenkast, maar een hedendaagse stadshuiskamer, waar je naar binnen kan om in een rustige omgeving te studeren of om op de computer dingen op te zoeken. Je kan er cursussen volgen, er is goeie WiFi en natuurlijk kan je er ook de krant, een tijdschrift of een goed boek lezen of lenen. Een plek om je te ontwikkelen dus. 

Ik zei Stadshuiskamer, omdat ons dat een veel betere naam lijkt dan Huis van Ervaring. In het forum werden daar ook al kritische geluiden over geuit. Het is natuurlijk uitvoering, maar misschien kan de wethouder er iets mee.

Voorzitter, zo’n openbaar toegankelijke huiskamer is er momenteel niet in Montfoort en ook niet in Linschoten. Nadat de bibliotheek in onze gemeente de deuren sloot, resteerde alleen de Bieb op school. We hebben allemaal kunnen zien dat dat niet werkte, ook omdat kinderen boeken niet naar huis mochten meenemen en er geen aanbod was voor volwassenen. 

Bij de verkiezingen wilden de meeste partijen daarom de bibliotheekfunctie sterk verbeteren. Ook bij onze fractie leefde de wens. We zijn ontzettend tevreden dat er vandaag een levensvatbaar plan ligt om de bieb terug te laten keren in onze gemeente.

Ik zei levensvatbaar omdat wij denken dat het plan dat voorligt een grote kans van slagen heeft. Het combineert de verschillende functies van de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen en het koppelt verschillende partners aan de bibliotheek. Zo kunnen we slim gebruik maken van dingen die nu al gebeuren, maar straks onder de vlag van de bibliotheek gaan plaatsvinden. We starten klein maar bouwen de bieb verder uit en wij denken dat inwoners er met smart op zitten te wachten. 

Dat blijkt ook wel uit de enquête die bij de stukken zat. Wij halen daar vooral uit dat inwoners graag ruime openingstijden willen. Kan de wethouder daar al iets over zeggen? 

Voorzitter, we zijn er ook trots op dat wethouder Rensen het voor elkaar heeft gekregen om van het Rijk 3 ton te krijgen om onze bibliotheek weer op te bouwen. Ik heb het in het forum ook al gezegd: hij zet Montfoort daarmee op de kaart en het is een unieke kans om de bied terug te brengen.

Maar we hebben ook wel wat kanttekeningen. We hebben vraagtekens bij de financiële haalbaarheid op de langere termijn, als de subsidie van het Rijk weer ophoudt. We snappen wel dat daar nu nog niet ze veel over te zeggen valt omdat het een groeimodel is. Maar het moge ook  helder zijn dat wij geen blanco cheque willen uitschrijven en we verwachten dan ook tussentijdse rapportages vanuit het college over de ontwikkeling van de kosten, zodat we een vinger aan de pols kunnen houden. 

In het forum is al veel gewisseld over de beoogde uitvoerende partij. Wij hebben als VVD-fractie  met deze partij slechte ervaringen vanuit het verleden, maar de wethouder geeft aan dat hij een gefundeerde keuze heeft gemaakt, ook omdat deze partij goed aansluit bij landelijke ontwikkelingen en de digitale bibliotheek. Wij willen de wethouder in zijn keuze volgen. Maar we willen wel graag de mogelijkheid om als raad desnoods bij te kunnen sturen. Medio 2021 wordt er geëvalueerd en we vragen aan de wethouder of hij kan toezeggen dat geen langdurige overeenkomsten overeenkomst worden aangegaan met de Groene Hart Bibliotheek voor de periode na 2021.

De fractie van de SGP stelde een aantal goede schriftelijke vragen na het forum. Daar zat ook de vraag bij welke juridische risico’s we lopen als we de uitvoering van de bibliotheek niet openbaar aanbesteden. Het antwoord was wat onbevredigend, want vanuit het college kwam alleen maar een verwijzing naar een artikel in de wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen dat volgens ons niet zo erg relevant is. Graag alsnog een inhoudelijke reactie van de wethouder op die vraag: mogen we als gemeente deze opdracht wel gunnen zonder aanbesteding?

Ten slotte delen wij de zorg van de fracties van Lokaal Montfoort, SGP en CDA over de projectleiding. Die wordt in het voorstel belegd bij de Groene Hart Bibliotheek, maar diezelfde partij is ook de uitvoerende contractpartij. We overwegen hun amendement te steunen en we zijn zeer benieuwd naar de reactie van de wethouder op dit amendement.'

Subsidie van het Rijk

De raad was blij met de 300.000 Euro die Montfoort voor dit project als subsidie krijgt van het Rijk. Veel fracties waren echter ook kritisch op de financiele onderbouwing op de langere termijn en over de keuze voor de Groene Hart Bibliotheek in plaats van een commerciële aanbieder. Zo ook de VVD-fractie bij monde van fractievoorzitter Mathieu Andriessen. Maar wij denken dat het concept financieel gezien kansrijk is en we begrijpen de keuze voor de Groene Hart Bibliotheek omdat deze goed is ingebed in het landelijke en regionale bibliotheeknetwerk. Met de Groene Hart Bibliotheek wordt evenwel geen langdurende overeenkomst aangegaan, zodat we niet langdurig vast zitten aan deze partner. We geven de wethouder en de verschillende partners graag de kans om het te bewijzen!

Ruime openingstijden

Er waren ook kritische vragen over het ontbreken van een aanbestedingstraject. De wethouder nam die ter harte en zal met het inkoopbureau bespreken in hoeverre dit eventueel nodig is. Andere zorgen - over de projectleiding - nam de wethouder weg door aan te geven dat er ambtelijk deelname is in het projectteam. Ten slotte gaf de wethouder in antwoord op vragen van de VVD-fractie aan dat hij er naar streeft dat de bieb ruime openingstijden zal hebben.

Motie evaluatie ondernemersfonds

De VVD-fractie diende samen met Progressief Akkoord en inwonersbelangen een motie (vreemd aan de orde) in om het ondernemersfonds te evalueren. Het ondernemersfonds is in 2016 opgericht voor de periode van vijf jaar. Volgend jaar is dus het laatste jaar, tenzij we verlengen.

Het fonds wordt gevuld met extra percentage dat wordt geheven op de WOZ-waarde van bedrijfspanden. Elke ondernemer doet dus verplicht mee. De vereniging ondernemersfonds brengt jaarlijks verslag uit van de besteding van de middelen.

Tijdens het forum bleek er steun te zijn voor onze suggestie om we werking van het fonds te evalueren. Er werd ook door enkele fracties verwezen naar de uitvoeringsovereenkomst. Daar staat wel een evaluatie in aangekondigd, maar die staat dan weer niet op de Lange Termijn Agenda. Deze motie roept het college op om spoedig te gaan evalueren en geeft daarbij een aantal randvoorwaarden mee. Zo verwacht de VVD dat het college bij de evaluatie niet alleen spreekt met de vereniging ondernemersfonds, maar ook aan individuele ondernemers vraagt wat hun ervaringen zijn. De motie werd aangenomen met steun van alle partijen, uitgezonderd Lokaal Montfoort, CDA en SGP.